Czartoryski Adam Jerzy.

Czartoryski Adam Jerzy, urodzony w roku 1770, zmarł w 1861 roku, książę, znany polityk, oraz dyplomata. Był synem Adama Kazimierza.

 

Uczestnik wojny polsko-rosyjskiej w roku 1792, od roku 1795 przebywał w Petersburgu, tam też zbliżył się bardzo do księcia Aleksandra późniejszego cara, wraz z gronem jego dobrych znajomych snuł plany, które miały na celu przebudowę ustroju Rosji. W latach 1799-1801 był czynnym posłem rosyjskim w Królestwie Sardynii, w latach od 1803 do 1806 był czynnym członkiem tak zwanego Tajnego Komitetu przy monarsze rosyjskim, był współtwórcą wszelkich reform ustroju politycznego Rosji. Dalsze losy Czartoryskiego płynęło jako członka rosyjskiego Senatu i Rady Nieustającej od roku 1810 Rady Państwa, w latach 1803 do 1824 był kuratorem, przyczynił się do rozwoju szkolnictwa na Litwie.

 

W swojej bogatej karierze może pochwalić się jeszcze tym, iż był Rzecznikiem odbudowy Polski przy pomocy Rosji w granicach przed zbiorowych, które były połączone z cesarstwem. Był także autorem tak zwanego planu puławskiego w roku 1850, polegał on współdziałaniu Rosji, Anglii i Francji przeciw Austrii i Prusom. W roku 1815z ramienia Rosji został uczestnikiem kongresu wiedeńskiego, na którym to zdecydowano o powstaniu Królestwa Polskiego. Od roku 1831 przebywał na emigracji, i był jednym z członków czołowych działaczy, przywódca Hotelu Lambert. Dzięki pomocy dyplomatycznej, oraz poparty przez ruch narodowy w kraju i na Bałkanach przyspieszył sprawę niepodległości Polski na arenę międzynarodową. Odzyskanie przez Polskę niepodległości upatrywał w licznej pomocy państw zachodnich, liczył bowiem na wojnę między mocarstwami.